نقطه ثقل ارتباطات اقتصادی دو کشور ایران و هند، منافع ناشی از همکاری در کریدور شمال جنوب است؛ این کریدور که ظرف سال‌های اخیر بر اهمیت آن به دلیل کاهش زمان و هزینه تمام شده ترانزیت کالا میان شبه قاره هند با روسیه و شمال و شرق اروپا افزوده شده است، می تواند در صادرات محصولات تولیدی هندی به بازار این کشورها نقش محوری ایفا کند.
البته در بخش ترانزیت، قرار گرفتن مناطق آزاد چابهار و انزلی به عنوان مبادی ورودی و خروجی کریدور شمال – جنوب و معافیت های قانونی این مناطق، نقش موثری در توسعه روابط ایران و هند ایفا می کنند.
ایران و هند از قدیمی ترین و اثرگذارترین حوزه های تمدنی بشر بودند که در طول تاریخ نقش بسزایی در ارتقای سطح کمی و کیفی تمدن بشری ایفا کردند.
وجود اشتراک های اقتصادی و فرهنگی در گذر زمانی چند هزار ساله به این دو کشور قابلیت انعطاف و همکاری در حوزه های مشترک متنوعی عطا کرده است و بعد از دوران برجام شاهد آغاز فصل جدیدی از روابط اقتصادی و فرهنگی میان دو کشور بودیم.
نمونه این همکاری مشترک را می توان در بندر و منطقه آزاد چابهار مشاهده کرد؛ موضوعی که در قالب تفاهم نامه همکاری سه جانبه میان رئیسان جمهوری سه کشور ایران، هندوستان و افغانستان در خصوص بهره برداری از منافع اقتصادی ترانزیت و حمل و نقل کالا در بندر فوق شکل جدی تری به خود گرفت.
البته استقبال دبیر شورایعالی مناطق آزاد از همکاری با انجمن دوستی ایران و هند، فرصت مناسبی برای بهره گیری از ظرفیت های دیپلماسی عمومی، فرهنگی و به ویژه اقتصادی این انجمن ارزیابی می شود.
با توجه به سابقه فعالیت و برنامه هایی که انجمن از بدو تاسیس خود در راستای توسعه و تعمیق روابط فرهنگی، اجتماعی و علمی دو کشور به اجرا درآورده است، می توان گفت که مناطق آزاد کشور با تکیه بر اشتراکات فرهنگی و منافع مشترک اقتصادی موجود، نخستین نقطه برای حضور سرمایه گذاران هندی جهت تولید و صادرات کالاهای هندوستان به بازارهای داخلی و کشورهای منطقه اند. برگزاری ویژه برنامه های فرهنگی مشترک نیز می تواند علاوه برجذب گردشگر و درآمدزایی ارزی، زمینه آشنایی بیشتر سرمایه گذاران هندی با ظرفیت های ایران باشد و مناسبات اقتصادی دو کشور را از سطح فعلی به چند ۱۰ میلیارد دلار برساند.
انجمن دوستی ایران و هند نیز برای برگزاری نشست های تخصصی میان مناطق آزاد هندوستان و ایران وآشنایی بیشتر دو طرف با فرصت های همکاری دو و چندجانبه آمادگی دارد و عملیاتی سازی ظرفیت های متعدد مناطق آزاد ایران درجهت توسعه مراودات بین المللی را یک ضرورت می دانیم.
مسیح میرحسینی | عضو انجمن دوستی ایران و هند
